معافیت‌های مالیاتی طبق ماده ۱۳۲ قانون مالیات‌های مستقیم

معافیت مالیاتی

معافیت مالیاتی به معنای کلی این است که شخص یا شرکت از پرداخت برخی یا تمام مالیات‌هایی که بر اساس قوانین مالیاتی معمولاً باید پرداخت کند، معاف می‌شود یا مبلغی کمتر از آن را پرداخت می‌کند. معافیت مالیاتی ممکن است برای افراد، کسب‌وکارها، یا صنایع خاص اعمال شود و به منظور تشویق به عملکردهای خاص یا حمایت از گروه‌های مخصوصی مانند افراد با درآمد پایین تعیین شود.

نوع معافیت مالیاتی و شرایط آن می‌تواند در هر کشور و حتی در هر ناحیه داخل کشور متفاوت باشد. در برخی موارد، معافیت مالیاتی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

1. معافیت درآمد شخصی: در بسیاری از کشورها، برخی از افراد می‌توانند از پرداخت مالیات بر درآمد شخصی خود معاف شوند، به خصوص افراد با درآمد پایین، افراد با وضعیت‌های خاصی مانند معلولین یا افراد سرباز.
2. معافیت مالیاتی برای کسب‌وکارها: شرکت‌ها و کسب‌وکارها ممکن است از معافیت‌های مالیاتی بهره‌مند شوند، به عنوان مثال در صنایع خاص یا مناطق توسعه‌یافته.
3. معافیت مالیاتی برای صنایع خاص: برخی از صنایع یا بخش‌های اقتصادی ممکن است به دلایل اقتصادی یا اجتماعی از پرداخت مالیات معاف شوند. مثلاً صنعت‌های پایین‌دستی می‌توانند در مقابل حفظ اشتغال و توسعه مناطق محروم معافیت‌های مالیاتی دریافت کنند.
4. معافیت‌های مالیاتی برای سرمایه‌گذاری: برخی کشورها به منظور جلب سرمایه‌گذاری‌های خارجی، معافیت‌های مالیاتی به سرمایه‌گذاران خارجی ارائه می‌دهند.
5. معافیت مالیاتی برای عملیات خیریه: سازمان‌ها و انجمن‌های غیرانتفاعی و خیریه معمولاً از معافیت‌های مالیاتی برخوردارند به شرطی که عملیات‌شان به خدمت به جامعه منجر شود.

حال با بیان ماده ۱۳۲ ق.م.م به بخشی از معافیت‌های درآمدی انواع فعالیت‌های تجاری می‌پردازیم:

ماده ۱۳۲ قانون مالیات‌های مستقیم

درآمد ابرازی ناشی از فعالیت‌های تولیدی و معدنی اشخاص حقوقی غیر دولتی در واحدهای تولیدی یا معدنی که از تاریخ اجرای این ماده از طرف وزارتخانه‌های ذی‌ربط برای آنها پروانه بهره‌برداری صادر یا قرارداد استخراج و فروش منعقد می‌شود. همچنین درآمدهای خدماتی ،بیمارستان‌ها هتل‌ها و مراکز اقامتی گردشگری اشخاص یادشده که از تاریخ مذکور از طرف مراجع قانونی ذی‌ربط برای آنها پروانه بهره برداری یا مجوز صادر می شود از تاریخ شروع بهره برداری یا استخراج یا فعالیت به مدت پنج سال و در مناطق کمتر توسعه یافته به مدت ده سال با نرخ صفر مشمول مالیات می‌باشد.

الف- منظور از مالیات با نرخ صفر روشی است که مؤدیان مشمول آن مکلف به تسلیم اظهارنامه، دفاتر ،قانونی اسناد و مدارک حسابداری حسب مورد برای درآمدهای خود به ترتیب مقرر در این قانون و در مواعد مشخص شده به سازمان امور مالیاتی کشور می‌باشند و سازمان مذکور نیز مکلف به بررسی اظهارنامه و تعیین درآمد مشمول مالیات مؤدیان براساس مستندات مدارک و اظهارنامه مذکور است و پس از تعیین درآمد مشمول مالیات مؤدیان مالیات آنها با نرخ صفر محاسبه می‌شود.

ب- مالیات با نرخ صفر برای واحدهای تولیدی و خدماتی و سایر مراکز موضوع این ماده که دارای بیش از پنجاه نفر نیروی کار شاغل باشند چنانچه در دوره معافیت هر سال نسبت به سال قبل نیروی کار شاغل خود را حداقل پنجاه درصد افزایش دهند، به ازای هر سال افزایش کارکنان یک سال اضافه می‌شود. تعداد نیروی کار شاغل و همچنین افزایش اشتغال نیروی کار در هر واحد با تأیید وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی و ارائه اسناد و مدارک مربوط به فهرست بیمه تأمین اجتماعی کارکنان محقق می‌شود در صورت کاهش نیروی کار از حداقل افزایش مذکور در سال بعد که از مشوق مالیاتی این بند استفاده کرده باشند، مالیات متعلق در سال ،کاهش مطالبه و وصول می‌شودافرادی که بازنشسته، بازخرید و مستعفی می‌شوند کاهش محسوب نمی گردد.

پ- دوره برخورداری محاسبه مالیات با نرخ صفر برای واحدهای اقتصادی مذکور موضوع این ماده واقع در شهرک‌های صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی به مدت دو سال و در صورت استقرار شهرک‌های صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی در مناطق کمتر توسعه یافته به مدت سه سال افزایش می‌یابد.

ت- شرط برخورداری از هرگونه معافیت مالیاتی برای اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در مناطق آزاد و سایر مناطق کشور تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موقع مقرر قانونی است.

اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقوقی شامل ترازنامه و حساب سود و زیان طبق نمونه‌ای است که توسط سازمان امور مالیاتی تهیه می‌شود.

ث- به منظور تشویق و افزایش سرمایه گذاریهای اقتصادی در واحدهای موضوع این ماده علاوه بر دوره حمایت از طریق مالیات با نرخ صفر حسب مورد سرمایه گذاری در مناطق کمتر توسعه یافته و سایر مناطق به شرح زیر مورد حمایت قرار می‌گیرد.

• در مناطق کمتر توسعه یافته:
  مالیات سال‌های بعد از دوره محاسبه مالیات با نرخ صفر مذکور در صدر این ماده تا زمانی که جمع درآمد مشمول مالیات واحد به دو برابر سرمایه ثبت و پرداخت شده برسد، با نرخ صفر محاسبه می‌شود و بعد از آن مالیات متعلقه با نرخ‌های مقرر در ماده (۱۰۵) این قانون و تبصره‌های آن محاسبه و دریافت می‌شود.
  
• در سایر مناطق:
  پنجاه درصد مالیات سال‌های بعد از دوره محاسبه مالیات مذکور در صدر این ماده با نرخ صفر و پنجاه درصد باقی مانده با نرخ‌های مقرر در ماده (۱۰۵) قانون مالیات‌های مستقیم و تبصره‌های آن محاسبه و دریافت می‌شود.
  این حکم تا زمانی که جمع درآمد مشمول مالیات واحد معادل سرمایه ثبت و پرداخت شده شود، ادامه می‌یابد و بعد از آن صد درصد مالیات متعلقه با نرخ‌های مقرر در ماده (۱۰۵) این قانون و تبصره‌های آن محاسبه و دریافت می‌شود درآمد حمل و نقل اشخاص حقوقی غیر دولتی از مشوق مالیاتی جزءهای (۱) و (۲) این بند برخوردار می‌باشند اشخاص حقوقی غیر دولتی موضوع این ماده که قبل از این اصلاحیه تأسیس شدهاند در صورت سرمایه گذاری مجدد از مشوق این ماده میتوانند استفاده کنند. هر گونه سرمایه گذاری که با مجوز مراجع قانونی ذی‌ربط به منظور تأسیس، توسعه بازسازی و نوسازی واحدهای مذکور برای ایجاد داراییهای ثابت به استثنای زمین هزینه می‌شود مشمول حکم این بند است.

ج- استثنای زمین مذکور در انتهای بند (ث) در مورد سرمایه گذاری اشخاص حقوقی غیر دولتی در واحدهای حمل و نقل بیمارستان‌ها هتل‌ها و مراکز اقامتی گردشگری صرفاً به میزان تعیین شده در مجوزهای قانونی صادر شده از مراجع ذی صلاح جاری نمی باشد.

چ- در صورت کاهش میزان سرمایه ثبت و پرداخت شده اشخاص مذکور که از مشوق مالیاتی این ماده برای افزایش سرمایه استفاده کرده باشند، مالیات متعلق و جریمه‌های آن مطالبه و وصول می‌شود.

ح- در صورتی که سرمایه گذاری انجام شده موضوع این ماده با مشارکت سرمایه گذاران خارجی با مجوز سازمان سرمایه گذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران انجام شده باشد به ازای هر پنج در صد (۵) مشارکت سرمایه گذاری خارجی به میزان ده درصد به مشوق این ماده به نسبت سرمایه ثبت و پرداخت شده و حداکثر تا پنجاه درصد اضافه می‌شود.

خ- شرکت‌های خارجی که با استفاده از ظرفیت واحدهای تولیدی داخلی در ایران نسبت به تولید محصولات با نشان معتبر اقدام کنند در صورتی که حداقل بیست درصد از محصولات تولیدی را صادر نمایند.
 از تاریخ انعقاد قرارداد همکاری با واحد تولید ایرانی در دوره محاسبه مالیات با نرخ صفر واحد تولیدی مذکور مشمول حکم این ماده بوده و در صورت اتمام دوره مذکور از پنجاه درصد تخفیف در نرخ مالیاتی نسبت به درآمد ابرازی حاصل از فروش محصولات تولیدی در مدت مذکور در این ماده برخوردار می‌باشند.

د- نرخ صفر مالیاتی و مشوق‌های موضوع این ماده شامل در آمد واحدهای تولیدی و معدنی مستقر در شعاع یکصد و بیست کیلومتری مرکز استان تهران و پنجاه کیلومتری مرکز استان اصفهان و سی کیلومتری مراکز سایر استانها و شهرهای دارای بیش از سیصد هزار نفر جمعیت بر اساس آخرین سرشماری نفوس و مسکن نمی شود.

 واحدهای تولیدی فناوری اطلاعات با تأیید وزارتخانه های ذی‌ربط و معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور در هر حال از امتیاز این ماده برخوردار می‌باشند همچنین مالیات واحدهای تولیدی و معدنی مستقر در کلیه مناطق ویژه اقتصادی و شهرک‌های صنعتی به استثنای مناطق ویژه اقتصادی و شهرک‌های مستقر در شعاع یک صد و بیست کیلومتری مرکز استان تهران با نرخ صفر محاسبه می‌شود و از مشوق‌های مالیاتی موضوع این ماده برخوردار می‌باشند. که در محدوده در خصوص مناطق ویژه اقتصادی و شهرک‌های صنعتی یا واحدهای تولیدی دو یا چند استان یا شهر قرار می‌گیرند، ملاک تعیین محدوده به موجب آیین نامه ای است که حداکثر سه ماه پس از تصویب این قانون با پیشنهاد مشترک وزارتخانه‌های صنعت معدن و تجارت و امور اقتصادی و دارایی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و سازمان حفاظت محیط زیست تهیه و به تصویب هیأت وزیران میرسد.

ذ- فهرست مناطق کمتر توسعه یافته شامل استان ،شهرستان بخش و دهستان در سه ماهه اول در هر برنامه پنج ساله توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور با همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی با لحاظ شاخصهای نرخ بیکاری و سرمایه گذاری در تولید تهیه می‌شود و به تصویب هیأت وزیران می‌رسد و تا ابلاغ فهرست جدید فهرست برنامه قبلی معتبر می‌باشد. تاریخ شروع فعالیت با تأیید مراجع قانونی ذی‌ربط مناط اعتبار برای احتساب مشوق‌های مناطق کمتر توسعه یافته است.

ر- کلیه تأسیسات ایران گردی و جهانگردی که قبل از اجرای این ماده پروانه بهره برداری از مراجع قانونی ذی‌ربط اخذ کرده باشند تا مدت شش سال پس از تاریخ لازم الاجرا شدن این ماده از پرداخت پنجاه درصد مالیات بر درآمد ابرازی معاف می‌باشند حکم این بند نسبت به درآمد حاصل از اعزام گردشگر به خارج از کشور مجری نیست.

ز- صد درصد درآمد ابرازی دفاتر گردشگری و زیارتی دارای مجوز از مراجع قانونی ذی‌ربط که از محل جذب گردشگران خارجی یا اعزام زائر به عربستان، عراق و سوریه تحصیل شده باشد با نرخ صفر مالیاتی مشمول مالیات می‌باشد.

 ژ- مالیات با نرخ صفر موضوع این قانون صرفاً شامل درآمد ابرازی به جز درآمدهای کتمان شده می‌باشد.
این حکم در مورد کلیه احکام مالیاتی با نرخ صفر منظور در این قانون و سایر قوانین مجری است.

س- عادل هزینه‌های تحقیقاتی و پژوهشی اشخاص حقوقی خصوصی و تعاونی در واحدهای تولیدی و صنعتی دارای پروانه بهره برداری از وزارتخانه های ذی‌ربط که در قالب قرارداد منعقده با دانشگاهها یا مراکز پژوهشی و آموزش عالی دارای مجوز قطعی از وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که در چهارچوب نقشه جامع علمی کشور انجام می‌شود مشروط بر اینکه گزارش پیشرفت سالانه آن به تصویب شورای پژوهشی دانشگاهها و یا مراکز تحقیقاتی مربوطه برسد و تا خالص درآمد ایرازی حاصل از فعالیت‌های تولیدی و معدنی آنها کمتر از ده میلیارد (۱۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰) ریال نباشد، حداکثر به میزان ده درصد مالیات ابرازی سال انجام هزینه مذکور بخشوده می‌شود؛ معادل مبلغ منظور شده به حساب مالیات اشخاص مذکور به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی پذیرفته نخواهد شد. دستورالعمل اجرایی این بند با پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور به تصویب وزرای امور اقتصادی و دارایی، صنعت معدن و ،تجارت ،علوم تحقیقات و فناوری و بهداشت درمان و آموزش پزشکی می رسد. تبصره ۱-  کلیه معافیت‌های مالیاتی و محاسبه با نرخ صفر مالیاتی مازاد بر قوانین موجود مذکور در این ماده از ابتدای سال ۱۳۹۵ اجرا می‌شود.

تبصره ۲- آیین نامه اجرایی موضوع این ماده و بندهای آن حداکثر ظرف مدت شش ماه پس از ابلاغ قانون توسط وزارتخانه‌های امور اقتصادی و دارایی و صنعت معدن و تجارت با همکاری سازمان امور مالیاتی کشور تهیه می‌شود و به تصویب هیأت وزیران میرسد.

تماس با حسابا