حسابداری صورت مغایرت بانکی از مهم ترین مقوله های مربوط به امور حسابداری شرکت ها است. حسابداران شرکت ها و موسسات برای اینکه بتوانند صورت های مالی دقیقی را تهیه و تنظیم کنند و گزارشات صحیح و حقیقی مالی ارائه بدهند پیوسته بایستی حساب های خودشان را کنترل کنند، تا از تراز بودن حساب های خودشان یقین داشته باشند.
یکی از مهم ترین حساب هایی که می بایست تراز باشد و مانده آن با صورتحساب بانکی ارائه شده توسط بانک یکی باشد، حساب بانکی است که برای کنترل آن از صورت مغایرت بانکی استفاده خواهد شد. برابر بودن حساب بانک و صورتحساب بانکی به این معنی است که باید ورود و خروج های سیستم حسابداری با ورود و خروج بانک مساوی باشند. بهترین راه برای کنترل مانده این حساب ها، تهیه صورت مغایرت بانکی است.
صورت مغایرت بانکی چیست؟
صورت مغایرت بانکی یک ابزار کنترل بسیار توانای حساب های بانکی است. در حقیقت اسناد و مدارکی که در دفاتر حسابداری ثبت شده اند را با صورتحسابی که بانک به ما عرضه می کند کنترل می کنیم و مغایرت های موجود را پیدا کرده و اگر که نیازمند به اصلاح بود، اصلاحات مورد نیاز را انجام می دهیم. در صورتی که صورت مغایرت بانکی به موقع تهیه شود سبب می شود که حساب ها شفاف باشند و خطاهای بزرگ حسابداری کاهش پیدا کنند.
صورت مغایرت بانکی در حسابداری
گاهی اوقات در هنگام کنترل حساب بانک دفاتر شرکت با حساب بانکی نزد بانک، آگاه می شویم که در مانده اینگونه حساب ها اختلاف وجود دارد. برای بررسی این اختلاف و اصلاح اختلافات ، از یک ابزار استفاده می شود، که نام آن صورت مغایرت بانکی نام دارد.
صورت مغایرت بانکی در ترازنامه
مطابق اصول پذیرفته شده حسابداری بایستی حساب های شرکت تراز باشند. یعنی اینکه جمع ستون بدهکار با جمع ستون بستانکار در ترازنامه برابر باشند.
چنانچه با “تنظیم ترازنامه” آشناییت ندارید، آن را مطالعه کنید.
حسابدار برای استظهار از عدم مغایرت بانکی در ترازنامه، می تواند صورت مغایرت بانکی را تهیه کند. پس از تهیه صورت مغایرت بانکی با ۳ حالت پیش رو دارید:
- مانده ستون بدهکار و بستانکار همسان باشند: در چنین شرایطی مشخص می شود که مغایرتی در عملیات مالی وجود ندارد.
- مانده بدهکار و بستانکار همسان نباشند: در حساب های بانکی مغایرت وجود دارد.
- امکان دارد مانده ستون بدهکار و بستانکار برابر باشند اما در عملیات بانکی ایرادی وجود داشته باشد.
الزامات تهیه صورت مغایرت بانکی
در گاهی اوقات مانده حساب بانک دفاتر شرکت با مانده صورتحساب بانکی که از بانک دریافت می نماییم، فرق دارد. از آنجایی که با تهیه صورت مغایرت بانکی می توان مغایرت حساب ها را شناسایی و اصلاح نمود، به همین علت تهیه صورت مغایرت بانکی اهمیت بسزایی دارد.
انواع مغایرت بانکی
علت های بسیاری وجود دارند که موجب می شوند میان مانده بانک دفاتر شرکت با مانده مطابق صورتحساب بانکی مغایرت وجود داشته باشد. این علت ها سبب ایجاد اشتباه در مغایرت گیری خواهد شد.
برخی از انواع مغایرت های بانکی
- واریز وجوه نقدی به حساب بانک در پایان وقت اداری توسط شرکتی که در صورتحساب بانک ثبت نشده
- خطا در مبالغ واریزی و یا برداشت توسط حسابدار بانک یا حسابدار شرکت
- چک هایی که توسط شرکت صادر شده اما تا زمان تهیه صورتحساب بانکی برای وصول به بانک ارائه نشده
- برداشت مبلغی به عنوان کارمزد توسط بانک که شرکت از آن اطلاعی نداشته
- واریزی توسط مشتریان به حساب بانک که شرکت اطلاعی نداشته
- برگشت چک مشتری توسط بانک به علت عدم موجودی که شرکت از آن بی خبر بوده است
انواع شیوه های مغایرت گیری بانکی
- شیوه مبنا قرار دادن مانده صورتحساب بانک
- روش مبنا قرار دادن مانده دفاتر شرکت
- شیوه مبنا قرار دادن مانده واقعی
مواردی که موجب ایجاد مغایرت بانکی می شود
- صورت دادن خطا در ثبت رقم واریز و یا برداشت وجه از حساب شرکت توسط بانک ها
- صورت دادن خطا در ثبت ارقام فیش های واریز شده و چک های صادر شده توسط حسابدار
- عدم عرضه چک صادر شده برای سود بر به بانک تا تاریخ دریافت صورتحساب
- وصول وجه چک و یا سفته ارائه شده به بانک
- عدم ارسال اطلاعیه بستانکاری به دست بانک
- برداشت مبلغی جهت کارمزد
- واریز وجوه نقد به حساب جاری شرکت در پایان وقت اداری توسط اعضای شرکت و عدم ثبت آن در صورتحساب دریافتی بانک
مراحل تهیه صورت مغایرت بانکی
- اول گزارشی از حساب بانک مطابق دفاتر شرکت تهیه می کنیم و سپس یک صورتحساب بانکی از بانک دریافت خواهیم کرد.
- هر دو صورتحساب را بررسی و همچنین کنترل می کنیم. به این صورت که که نمونه هایی که در دفاتر شرکت بدهکار شده اند، بایستی در صورتحساب بانک بستانکار و نمونه هایی که در دفاتر شرکت بستانکار هستند، باید در صورتحساب بانک بدهکار باشند.
- تمام نمونه هایی که با هم مشترک هستند را باید حذف کنیم. سپس به از بعضی از نمونه هایی می رسیم که در دفاتر شرکت می باشند اما در صورتحساب بانک ثبت نشده اند و یا برخلاف آن. به چنین نمونه هایی اقلام باز می گویند. مهم: این اقلام ها موجب ایجاد مغایرت می شوند.
- بعد از شناسایی اقلام باز، اقدام به تهیه صورت مغایرت بانکی خواهیم کرد. بدین شکل که اصلاحات مربوط به دفاتر شرکت و صورتحساب بانکی را انجام می دهیم تا به مانده با واقعی دست یابیم.
اقلام باز ۴ دسته کلی دارند
- دسته اول اقلام باز بدهکار دفاتر: مواردی می باشند که حسابدار آن ها را در ستون بدهکار دفتر معین حساب بانکی ثبت کرده اما به دلایل مختلفی تا پایان ماه در ستون بستانکار صورتحساب بانک وارد نشده است.
- اقلام باز بستانکار دفاتر: مواردی می باشند که حسابدار آن ها را در ستون بستانکار دفتر معین حساب بانکی ثبت کرده است، اما به دلایل مختلفی در ستون بدهکار صورتحساب بانک ثبت نشده است.
- دسته سوم اقلام باز بدهکار صورتحساب بانک: مواردی می باشند که در ستون بدهکار صورتحساب بانکی ثبت شده اما در ستون بستانکار دفتر معین حساب بانکی ثبت نشده است.
- اقلام باز بستانکار صورتحساب بانکی: مواردی هستند که در ستون بستانکار صورتحساب بانک ثبت شده اما در ستون بدهکار دفتر معین حساب بانکی شرکت ثبت نشده است.
بیشتر بخوانید: حسابداری آنلاین چیست؟
