برای شناخت بهتر از رسیدگی مالیاتی بهتر است در ابتدا با هویت، هدف و انواع آن آشنا شویم. در این مقاله قصد دارم با تمام اقداماتی که برای بهتر انجام شدن رسیدگی مالیاتی در پایان سال مالی و در زمانی که سازمان امور مالیاتی اعلام میدارد شما را آشنا سازم.
رسیدگی مالیاتی چیست؟
رسیدگی مالیاتی به فرآیندی اشاره دارد که در آن مراجع مالیاتی و ادارات مالیاتی به بررسی و تجزیه و تحلیل اطلاعات مالی و مالیاتی افراد، شرکتها یا سازمانها میپردازند. هدف اصلی این فرآیند، اطمینان حاصل کردن از تطابق اعلام مالیاتی با قوانین و مقررات مالیاتی است. در واقع، در این فرآیند، اعتبار و دقت اطلاعات مالی و مالیاتی افراد یا شرکتها تحت بررسی قرار میگیرد.
رسیدگی مالیاتی میتواند به صورت دورهای، تصادفی یا هدفمند انجام شود. در هنگام رسیدگی مالیاتی، مراجع مالیاتی معمولاً از اسناد مالی، اعلامیههای مالیاتی، گزارشهای مالی و سایر مدارک مالی استفاده میکنند تا اطمینان حاصل کنند که مقادیر درآمد، خرجها، مالیات و تخفیفهای مالیاتی به صورت صحیح و مطابق با قوانین و مقررات مالیاتی اعلام شده است.
مهمترین اهداف رسیدگی مالیاتی عبارتند از:
- تطابق با قوانین: بررسی اطلاعات مالی و مالیاتی با هدف تائید تطابق اعلام مالیاتی با قوانین و مقررات مالیاتی.
- اطمینان از درستی اطلاعات: اطمینان حاصل کردن از دقت و صحت اطلاعات مالی و مالیاتی ارائه شده توسط اشخاص یا شرکتها.
- کاهش تخلفات مالیاتی: تشخیص و پیشگیری از تخلفات مالیاتی و عملکرد غیرمطلوب در اعلام مالیاتی.
- تخصیص منابع مالیاتی: اطمینان حاصل کردن از اینکه منابع مالیاتی به درستی تخصیص داده شدهاند و تهیه بودجههای مالیاتی به درستی انجام شده است.
- حفظ شفافیت: حفظ شفافیت در فرآیند مالیاتی و اطمینان حاصل کردن از عدم تضییع مالیات.
- تأمین منابع مالی برای دولت: تأمین منابع مالی برای اجرای برنامهها و پروژههای دولتی از طریق مالیاتها.
از طریق انجام رسیدگی مالیاتی، ادارات مالیاتی توانایی اعمال تجاوزات مالیاتی را دارند و در صورت تخلفات شناسایی شده، ممکن است جریمه یا تنبیهات مالیاتی را اعمال کنند. این فرآیند برای حفظ انصاف مالیاتی و حمایت از درآمد دولت اهمیت دارد.
مدارک لازم جهت رسیدگی
دفاتر مالی کل و روزنامه
دفاتر مالی به مجموعهای از حسابهای حسابداری اطلاق میشود که در آن تراکنشها و رویدادهای مالی یک شرکت یا سازمان ثبت میشود. این دفاتر به شکلی ساختارمند و منظم طراحی میشوند تا بتوانند اطلاعات مالی دقیق و جامعی را در مورد وضعیت مالی و عملکرد شرکت ارائه دهند.
هر حساب حسابداری در دفاتر مالی معمولاً شامل یک عنوان، یک کد حساب، تراکنشهای ورودی و خروجی، و اطلاعات مرتبط با آن حساب است. دفاتر مالی به عنوان جزء از سیستم حسابداری سازمان، به کمک مدیران، مالیاتیدانان، بازرسان، سرمایهگذاران و سایر افراد مرتبط با سازمان، اطلاعات مالی دقیق را فراهم میکنند.
برخی از انواع رایج دفاتر مالی عبارتند از:
- دفتر کل (General Ledger): در دفتر کل، تراکنشهای مالی به تفکیک حسابهای حسابداری ثبت میشوند. این دفتر به عنوان مرجع اصلی برای تمام تراکنشهای مالی در سازمان عمل میکند.
- دفتر روزنامه (Journal) به یکی از اصلیترین دفاتر حسابداری اطلاق میشود که در آن تراکنشهای مالی به ترتیب زمانی وارد میشوند. این دفتر به عنوان مبدأ ثبت تراکنشها و رویدادهای مالی مورد استفاده قرار میگیرد و اطلاعات اولیه تراکنشها را ثبت میکند تا به مرحله بعدی از ثبت در دفتر کل یا دفتر کمکی منتقل شوند.
در دفتر روزنامه، هر تراکنش مالی به عنوان یک ردیف جداگانه در یک خط ثبت میشود. هر خط شامل موارد زیر میشود:
- تاریخ تراکنش: تاریخ وقوع تراکنش مالی.
- شرح تراکنش: توضیح کوتاهی از نوع تراکنش مالی و رویداد مرتبط.
- حسابهای مشارکتی: حسابهای دائمی حسابداری که در تراکنش شرکت کردهاند. هر تراکنش به حداقل دو حساب بدهکار و بستانکار نیاز دارد تا تعادل مالی را حفظ کند.
- مبلغ بدهکار و بستانکار: مقدار پولی که به حساب بدهکار یا بستانکار مربوطه اضافه میشود یا از آن کم میشود.
دفتر روزنامه به عنوان یک مبدأ اساسی برای ثبت تراکنشهای مالی به کار میرود و سپس اطلاعات ثبت شده به دفتر کل یا دفاتر کمکی منتقل میشوند. این دفتر به کسب و کارها کمک میکند تا تاریخچه تراکنشهای خود را رصد کنند، درصدی از تراکنشها را تأیید کنند و داراییها و بدهیهای خود را رصد کنند. به طور کلی، دفتر روزنامه یکی از ابزارهای اصلی برای مدیریت حسابداری و ثبت دقیق تراکنشهای مالی است.
تراز کل و معین قبل از بستن حسابها و بعد از آن
در مقالههای گذشته بهصورت کامل بستن حسابها و گرفتن تراز کل و معین را شرح داده ایم، با استفاده از مرورگر این صفحه به راحتی به اطلاعات مرتبط دست خواهید یافت.
مجوزهای انجام فعالیت
تمامی مجوزهای اخذ شده از سازمانهای اعم از شورای عالی انفورماتیک، سازمان ایمنی و بهداشت، افتا و …
گردش حسابهای: صندوق، تنخواه، جاری شرکاء، پیشدریافتها، پیشپرداختها، تمامی هزینهها
تمامی گردشهای مربوط به هزینه ها و مراکز هزینه و حسابهای تامین هزینه باید ارائه گردد. درصورت بهرهوری از نرمافزارهایی با ماژول حسابداری دریافت این گزارشات از مرور حسابها و یا ترازهایی بر مبنای عناوین حساب های کل مطرح شده میسر خواهد بود.
جزئیترین خرید و فروشها
کلیه اسناد و فاکتورهای مربوط به خریدها اعم از رسمی و غیررسمی و فروشها مطابق صورتحسایهای فروش باید در ترتیب اسناد قرار داده شود.
گردش بدهکاران و بستانکاران
با استفاده از نرمافزارهای حسابداری به آسانی گردش حساب بدهکاران و بستانکاران قابل دریافت میباشد.
(جهت آگاهی بیشتر از روند اخذ گزارشات با ما تماس بگیرید)
گردش حساب حقوق پرسنل
گزارشات مربوط به مالیات بر حقوق ۱۲ ماه و همچنین شامل ریز گردش حساب حقوق و دستمزد میباشد.
صورتحساب بانک
از ابتدای سال تا انتهای سال به عبارتی از تاریخ ۰۱/۰۱/۰۰۰۰ الی ۲۹/۱۲/۰۰۰۰ از حساب بانکی شرکت (صورتحساب حساب بانک به نام شرکت) گزارشی مورد تائید بانک صادر کننده اخذ کرده و در اسناد قرار میگیرد.
گردش موجودی کالا و بهای تمام شده
گردش موجودی کالا به فرآیند حرکت و تغییرات موجودی کالا در یک کسب و کار اطلاق میشود. این فرآیند شامل ورود، خروج، فروش، خرید، بازگشت کالا و سایر عملیات مرتبط با کالاها است. مدیریت صحیح گردش موجودی کالا میتواند برای کسب و کارها در مواردی همچون کاهش هزینهها، بهبود عملکرد و افزایش رضایت مشتریان مؤثر باشد.
مدارک مرتبط با رسیدگی به عملکرد و مدیریت گردش موجودی کالا شامل موارد زیر میشوند:
- رسیدهای ورودی (Purchase Orders): این مدارک حاوی اطلاعات مربوط به خریدهای کالاها از تأمینکنندگان مختلف هستند. این شامل مشخصات کالا، تعداد، قیمت و شرایط خرید است.
- فاکتورهای خرید (Purchase Invoices): این فاکتورها نشان دهنده میزان مبلغی است که باید برای خرید کالاها پرداخت شود. این فاکتورها شامل جزئیات مالی خرید و شرایط پرداخت میشوند.
- فاکتورهای فروش (Sales Invoices): این مدارک نشان میدهند که کالاها به چه میزان به مشتریان فروخته شدهاند. آنها شامل اطلاعات مشابهی با فاکتورهای خرید هستند، اما در اینجا مشخص میکنند که کدام کالاها به چه مشتریانی فروخته شدهاند.
- فهرست موجودی (Inventory Lists): این لیستها شامل جزئیات مربوط به موجودی کالاها در یک زمان خاص هستند. این شامل تعداد موجودی، ارزش کل و واحدهای کالا میشود.
- گزارشات گردش موجودی (Inventory Turnover Reports): این گزارشها نشان میدهند چقدر کالاها در مدت زمان معین حرکت کردهاند. این اطلاعات به کسب و کارها کمک میکند تا کارایی گردش موجودی کالاها را ارزیابی کنند.
- گزارشات عملکرد (Performance Reports): این گزارشها میتوانند جزئیاتی در مورد عملکرد گردش موجودی کالا، تأخیر در تحویل، کاهش هدررفت کالا و سایر عوامل مرتبط با مدیریت کالاها ارائه دهند.
- سیستمهای مدیریت موجودی (Inventory Management Systems): استفاده از نرمافزارها و سیستمهای مختلف برای مدیریت گردش موجودی کالاها میتواند مدارکی ایجاد کند که اطلاعات جامع و دقیقی را درباره موجودی، تغییرات و عملکرد کالاها فراهم میکند.
همه این مدارک به کسب و کارها کمک میکنند تا بهبود عملکرد موجودی کالاها، بهرهوری و سودآوری را افزایش دهند و همچنین بهبودی در سطح خدمات به مشتریان را فراهم سازند.
جدول محاسبه استهلاک
محاسبه استهلاک یک فرآیند مالیاتی و حسابداری است که در طول زمان ارزش یک دارایی ثابت را کاهش میدهد. استهلاک در واقع نمایانگر کاهش ارزش دارایی به دلیل استفاده و سایر عوامل است. این فرآیند به این صورت انجام میشود که ارزش اولیه دارایی (مثل تجهیزات، ساختمان، خودروها و غیره) به قسمتهای کوچکتر تقسیم شده و به مرور زمان، ارزش هر قسمت کاهش مییابد.
دو مهمترین روش محاسبه استهلاک عبارتند از:
- استهلاک خطی (Straight-Line Depreciation): در این روش، ارزش دارایی به طور یکنواخت در طول مدت استهلاک کاهش مییابد. برای محاسبه استهلاک خطی، میتوان از فرمول زیر استفاده کرد:
استهلاک خطی = (ارزش اولیه – ارزش باقیمانده) / مدت زمان استهلاک
- استهلاک متغیر (Declining Balance Depreciation): در این روش، نرخ استهلاک در طول زمان کاهش مییابد. این به معنی استهلاک بیشتر در ابتدا و کمتر در انتهای مدت استهلاک است. برای محاسبه استهلاک متغیر، معمولاً از نرخ استهلاک ثابت (که درصدی از ارزش اولیه دارایی است) استفاده میشود.
استهلاک متغیر = ارزش باقیمانده * نرخ استهلاک ثابت
ارزش باقیمانده = ارزش اولیه – جمع کل استهلاکهای محاسبه شده تا آن زمان
به طور کلی، محاسبه استهلاک برای هر دارایی به تعداد مدت زمان استهلاک، نوع استهلاک (خطی یا متغیر)، ارزش اولیه دارایی و نرخ استهلاک ثابت بستگی دارد. استهلاک در کسب و کارها به عنوان یک هزینه مشهود در نظر گرفته میشود و میتواند تاثیر قابل توجهی بر سودآوری و مالیات پرداختی داشته باشد.
لیست بیمه ارسال شده ۱۲ ماه سال مرتبط
لیست بیمه ارسال شده هر ماه قابل دریافت از سامانه https://eservices.tamin.ir
صوتحسابهای فروش (کپی از اولین و آخرین فاکتور یا صورتحساب فروش)
کلیه صورتحسابهای فروش صادر شده باید جزو اسناد مورد رسیدگی باشد و در ابتدای این بخش کپی از فاکتور اول و آخر سال مورد نظر نیز قرار گیرد.
صورت معاملات ارسال شده
گزارشات فصلی خرید و فروش ارسال شده هر فصل از سال مورد رسیدگی به ترتیب (به صورت چاپ ساده و چاپ با جزئیات) گذاشته میشود.
اظهارنامههای ارزش افزوده
در مقالات پیشین با جزئیات بیشتر در این خصوص صحبت کردیم و بطور خلاصه تمامی اظهارنامه های مربوط به ۴ فصل از سال مربوطه باید در اسناد درج شود.
ارزش افزوده و سامانه مودیان
اجارهنامه، قبضهای پرداخت شده بابت اجاره
تمامی مستندات فیزیکی مربوط به اجاره نامه و پرداخت های مربوط به آن باید به ممیز مالیاتی ارائه گردد.
لیست پرسنل مرتبط با تبصره ۱ ماده ۸۶ قانون مالیاتهای مستقیم و قبضهای پرداخت شده
در مورد پرداختهایی که از طرف غیر پرداختکننده اصلی حقوق به اشخاص حقیقی، به عمل می آید، پرداختکنندگان مکلفاند هنگام هر پرداخت، مالیات متعلق را با رعایت معافیت های قانونی مربوط به حقوق به جز معافیت موضوع ماده ۸۴ این قانون به نرخ مقطوع ده درصد محاسبه، کسر و حداکثر تا پایان ماه بعد با فهرسی حاوی نام و نشانی دریافت کنندگان و میزان آن به اداره امور مالیاتی محل پرداخت نمایند و در صورت تخلف مسئول پرداخت مالیات و جریمه های متعلق خواهند بود.
کارشناسان ما با شماره تماس ۶۶۱۲۷۷۴۵-۰۲۱ در کنار شما هستند.