تاثیر ارز دیجیتال بر حسابداری از جمله مباحثی است که حسابداران با آن بسیار سر و کار دارند. حسابداری ارزهای دیجیتال از موضوعات جدید در دنیای حسابداری است. ارز دیجیتال و حسابداری آن کاربردهای بسیاری را در آینده نیز خواهد داشت. ارزهای دیجیتال از انواع مختلفی تشکیل شده و طبق کارایی که دارند در دسته های مختلفی نیز قرار دارند. در بازارهای مالی در حال حاظر ارزهایی همانند بیت کوین، اتریوم، دوژ کوین و … مورد استفاده هستند. ارزهای دیجیتالی توسط ماینرها با استفاده از روشهای استخراج ارز دیجیتال تهیه میشوند. در ابتدا بهتر است با فناوری بلاک چین آشنا شوید.
در ادامه با موسسه حسابداری و مالی حسابا همراه باشید.
بلاک چین چیست و چه خصوصیت هایی دارد؟
جدیدترین و نوین ترین فناوری بلاک چین است که آینده را میتواند دچار تحول کند. بلاک چین جایگزین بانکها و همچنین سیستم های دریافت و پرداخت در بانک ها شده است که فعالیتهای لازم را با امنیت بالاتری انجام میدهد. بلاک چین یک سیستم غیرمتمرکز محسوب میشود که اعضای این مجموعه به آن دسترسی دارند. جالب است بدانید پس از تراکنش های انجام شده بلاک چین دیگر امکان بازگشت وجه وجود نخواهد داشت. در این شبکه هویت افراد مشخص نمیشود و فقط آدرس عمومی کیف پول و میزان موجودی آنها نمایش داده میشود.
ارز دیجیتال (Digital Currency) در واقع یک واحد پولی است که به صورت الکترونیکی جا به جا می شود که مبنای آنها صفر و یک است. نکته اینجاست که پول الکترونیکی، ارز دیجیتال نیست. به زبان ساده تر ارزهای رمزگذاری شده ارز دیجیتال نام دارد که در بستر دیجیتال قرار دارند. (ارز دیجیتال در ایران واحد پولی محسوب نمیشود.) رمز ارزها (همان ارز دیجیتال است) به ۳ دسته اصلی یعنی ارز دیجیتال پلتفرمی، ارز دیجیتال مالی، پول دیجیتال طبقه بندی شده اند. هر ۳ دسته را در ادامه توضیح میدهیم.
بیشتر بخوانید: حسابداری شرکت ها
پول دیجیتال
این نوع ارز همانند پول های واقعی عمل میکنند و می توان از آنها به عنوان سرمایه گذاری، خرید، ذخیره ارزش استفاده کرد. پولهای دیجیتال مزیتی که نسبت به پول واقعی دارند این است که نیازمند به جا به جایی ندارند (چونکه ماهیت فیزیکی ندارند)، امنیت بالایی در برابر هک شدن دارند، در انجام معاملات به علت حذف واسطه بسیار آسان انجام خواهند شد. ارزهای دیجیتال که در دسته پول های دیجیتالی قرار می گیرند عبارتند از: ورت کوین، دوژ کوین، بیت کوین و … که مهمترین ارز دیجیتال بیت کوین است.
پول های دیجیتالی به دو دسته ارز دیجیتال ثابت و ارز دیجیتال امن تقسیم بندی میشوند
ارز دیجیتال ثابت
از نوسانات قیمتی در امان هستند، هر دارایی مانند طلا، دارایی مالی را پشتیبانی میکند. یک نمونه از ارز دیجیتال ثابت</ strong> “تتر” نام دارد. از دیگر ارزهای دیجیتال ثابت میتوان ترو یو اس دی (TrueUSD) ، Dai ، BitCNY را نام برد.
ارز دیجیتال امن
هویت طرفین معامله در این ارز ناشناس است. یعنی اینکه برای پیگیری اشخاصی که معامله انجام داده اند هیچ راهی وجود ندارد. مزیت دیگری که ارز دیجیتال امن دارد این است که مالیاتی شامل آنها نخواهد شد. زی کش، مون ور، فور از مهمترین و اصلی ترین ارزهای دیجیتال هستند. این رزها بر پایه بلاک چین هستند.
ارز دیجیتال مالی
این نوع ارزها بخش بزرگی از ارزهای دیجیتالی هستند که به صورت پلتفرم های متعددی موجود هستند. تمامی فعالیت هایی مالی به صورت دیجیتالی با حذف واسطه و هزینه ای کمک انجام خواهد شد. ارزهای دیجیتال مالی به ۶ دسته اصلی تقسیم میشوند:
- ارز دیجیتالی پرداخت: پلتفرمی است که برای انجام تراکنش های آنلاین و غیر متمرکز مورد استفاده قرار می گیرد. چند نمونه از پلتفرم های پرداخت: ریپل، ریکوئست نتورک، امیسگو.
- ارز دیجیتالی صرافی: شایع ترین ابزار برای خرید و فروش ارز دیجیتالی استفاده خواهند شد. پلتفرمی هستند که به طور آنلاین در بستر بلاک چین فعالیت می کنند. صرافی کنش پذیر، صرافی متمرکز، صرافی غیر متمرکز از دسته های مهم ارزهای دیجیتالی صرافی هستند.
- ارز دیجیتالی سرمایه گذاری: به صورت غیرمتمرکز در بستر بلاک چین فعالیت میکنند و برای کاهش هزینه در معاملات از طریق حذف واسطه و امنیت ارزها ایجاد شده اند. ارزهای دیجیتالی سرمایه گذاری مانند: کریپتو که بسیار شناخته شده است.
- ارز دیجیتال وام و قرض: واگذاری وام بدون واسطه که به صورت غیر متمرکز در بلاک چین فعالیت می کند.
- ارز دیجیتال بیمه: امکان بیمه به وسیله قرارداد هوشمند به صورت غیر حضوری در بستر بلاک چین انجام خواهد شد مانند: ارز دیجیتال بیمه بایت بال.
- ارز دیجیتال جذب سرمایه ها: برای جذب پول به صورت غیر متمرکز در بستر بلاک چین استفاده خواهد شد مانند کیک آی اس او.
پیشنهاد حسابا برای مطالعه بیشتر: مالیات ارز دیجیتال ایران
ارز دیجیتال پلتفرمی
نوعی قرارداد هوشمند است و بر پایه بلاک چین هستند. ارزهای دیجیتالی رمز پایه ای نرم افزاری هستند که میتوانند فعالیت های متعددی را در بستر بلاک چین انجام دهند. حذف واسطه از معامله، کاهش هزینه معاملات، امنیت بالای معاملات از جمله مزایای ازر دیجیتال پلتفرمی هستند. اولین پلتفرمی که در بازارهای ارز دیجیتال ایجاد شد “اتریوم” بوده است. اتریوم نوعی ارز دیجیتال رمز پایه است که در بستر شبکه بلاک چین فعالیت می کند. اتریوم به کاربران کمک می کند تا کلیه قراردادها را به صورت دیجیتالی و به کمک بلاک چین انجام دهند.
توصیه می شود برای کسب اطلاعات بیشتر مطالعه کنید: نرخ تسعیر ارز
آیا استخراج ارز دیجیتال کسب و کار است؟
استخراج ارز دیجیتال به این دلیل که در ازای خدماتی که ماینر به کمک برق و کامیپوتر انجام می دهد به دست میآید، نوعی کسب و کار حساب میشود. در حسابداری ارز دیجیتال تمام ارزهایی که از طریق به دست میآیند، به عنوان درآمد بایستی به ثبت برسند. پس مالیات پرداختنی برای آن ثبت خواهد شد.
ارز دیجیتال، مصارف غیر قانونی
در کشورهای بسیاری برای ارز دیجیتالی قوانین بسیاری وضع گردیده است. مثلاً در کشور چین استفاده از ارزهای دیجیتال غیر قانونی و در کشور آمریکا ارزهای دیجیتالی به عنوان کالا به شمار میرود و استخراج ارز کاملاً قانونی است. اما در کشور ایران برای ارز دیجیتال قوانینی وضع نشده است. در نتیجه در ابتدا برای حسابداری ارزهای دیجیتال باید از قوانین بین المللی آن اطلاعات مفیدی را کسب کرد، چرا که آگاهی نداشتن از قوانین در حسابداری ارز دیجیتالی امکان دارد مشکلات قانونی را به وجود بیاورد.
استخراج ارزهای دیجیتال
برای استخراج رمز ارز نیازمند یک کاربلد هستید که با شیوه های پیچیده و با رایانه های مجهز، ارز دیجیتال را استخراج کنند. برای استخراج ارز دیجیتال نیاز به استفاده از شبکه بلاک چین است و همچنین رایانه های پیشرفته و مصرف برق بالایی هم برای استخراج این ارزها نیاز است.
تاثیر ارز دیجیتال بر حسابداری
در حسابداری ارز دیجیتال در واقع پول نیست!
- ارزهای دیجیتالی به اندازه پول های رسمی مانند دلار پرکاربرد نیستند
- ارزهای دیجیتالی به عنوان واحد پولی در قیمت گذاری خدمات استفاده نمیشود
- این نوع ارزها در اندازه گیری گزارشات مالی استفاده نخواهند شد
حسابداری ارزهای دیجیتال چگونه است؟
حسابداری ارز دیجیتال به نحوه دقیق و اصولی باعث صرفه جویی مالی و زمان برای افراد و کارفرمایان میشود. از آنجایی که این دارایی جدید است، نیاز به وارسی بیشتری دارد. در کشور ایران ارز دیجیتالی قانونی محسوب نمی شود و نمی توان گفت که غیر قانونی هم هستند! تراکنش ها در سیستم بانکی کشور ایران وارد نخواهد شد و مالیات در آنها پیگیری نمیشود. تنها استخراج ارز دیجیتال در قانون شفاف است که آن هم تنها با دریافت مجوز از وازرت سِمت آن انجام خواهد شد.
مطابق بخشنامه سازمان امور مالیاتی، اماکنی که در آن مشغول به استخراج ارز دیجیتال هستند، نوعی واحد صنعتی شناخته میشوند که مالیات مشمول آنها نیز خواهد شد. ولی چنانچه درآمد ارزی حاصل از ارزهای دیجیتالی دوباره به جرخه اقتصادی احاله گردد، از مالیات معاف خواهند شد. بنابراین چه در حال خرید و فروش ارز دیجیتال و چه در حال استخراج ارز دیجیتال باشید، تمام سود و زیانی که از این ارزها عاید شما شود، مشمول مالیات خواهید بود. در حسابداری ارزهای دیجیتالی این موارد مالیات پرداختی لحاظ خواهد شد.
شیوه ثبت رمز ارز در دفاتر حسابداری
تراکنش رمز ارزها پیچیدگی هایی را به دنبال دارد، اما باز هم نوعی دارایی محسوب میشود. در صورتی که شرکتی ارز دیجیتال را خریداری کند، میبایست دارایی موجود را در ترازنامه شرکت با ارزش رایج بازار در تاریخ خرید را بتوانید تشخیص دهید. این کار با ثبت بدهکار در حساب دارایی انجام خواهد شد.
سخن پایانی…
در این مقاله سعی کردیم موارد مورد بحث درباره تاثیر ارز دیجیتال بر حسابداری و مباحث مهم ارز دیجیتال را شرح دهیم. امیدواریم که مقاله مورد پسند شما واقع شده باشد.