شورای عالی مالیاتی یک نهاد یا سازمان در سیستم مالیاتی یک کشور است که عموماً تحت نظارت و رهبری دولت یا وزارت امور مالیه و اقتصاد عمل می‌کند. این نهاد معمولاً به منظور مدیریت و تنظیم مسائل مالیاتی و اجرای قوانین مالیاتی تشکیل می‌شود. وظایف و اختیارات شورای عالی مالیاتی می‌تواند بسیار متنوع باشد و به تاریخچه و نیازهای مالیاتی هر کشور بستگی دارد.
در کشورهای مختلف، شورای عالی مالیاتی ممکن است به نام‌ها و عناوین مختلفی شناخته شود، اما وظایف و اختیارات اساسی آن‌ها شامل موارد زیر می‌شود:
- تدوین و تصویب قوانین مالیاتی: شورای عالی مالیاتی عموماً در فرآیند تدوین و تصویب قوانین مالیاتی مشارکت دارد. این نهاد مسئول ارائه پیشنهادات مالیاتی به قوه مقننه (مجلس) و تعیین نرخ‌ها، معافیت‌ها و سایر جزئیات مالیاتی است.
- تدارک منابع مالیاتی: شورای عالی مالیاتی نقش مهمی در تدارک منابع مالیاتی دولت ایفا می‌کند. این نهاد برنامه‌ها و سیاست‌هایی را برای جمع‌آوری مالیات‌ها و بهینه‌سازی فرآیند مالیاتی ارائه می‌دهد.
- مشاوره به دولت: شورای عالی مالیاتی معمولاً به عنوان مشاور دولت در زمینه مسائل مالیاتی عمل می‌کند. این شورا می‌تواند پیشنهاداتی در زمینه تغییرات مالیاتی و راهکارهای اصلاحی ارائه دهد.
- نظارت بر اجرای مالیات: شورای عالی مالیاتی ممکن است مسئولیت نظارت بر اجرای قوانین مالیاتی و تطابق کسب و کارها و افراد با آن‌ها را داشته باشد.
- آموزش و اطلاع‌رسانی: این نهاد ممکن است برنامه‌ها و فعالیت‌هایی برای آموزش و اطلاع‌رسانی به افراد و کسب و کارها در زمینه مالیات اجرا کند.
لازم به ذکر است که نام و ساختار شورای عالی مالیاتی در هر کشور ممکن است متغیر باشد و بستگی به نظام حکومتی و قوانین مالیاتی آن کشور داشته باشد. این نهاد مهم برای مدیریت مؤثر و عادلانه سیستم مالیاتی در یک کشور بسیار حیاتی است.
اعضا شورای عالی مالیاتی
بنابر ماده ۲۵۲ قانون مالیات‌های مستقیم شورای عالی مالیاتی مرکب است از ۲۵ نفر عضو که از بین اشخاص صاحب نظر، مطلع و مجرب در امور حقوقی، اقتصادی، مالی، حسابداری و حسابرسی که دارای حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی یا معادل در رشته‌های مذکور می‌باشند به پیشنهاد رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور و حکم وزیر امور اقتصادی و دارایی منصوب می‌شوند.
تبصره۱- حداقل ۱۵ نفر از اعضاء شورای عالی مالیاتی باید از کارکنان وزارت امور اقتصادی و دارایی و یا سازمان‌ها و واحدهای تابعه آن که دارای حداقل شش سال سابقه کار در مشاغل مالیاتی باشند، انتخاب شوند.
تبصره۲- جلسات شورای عالی مالیاتی با حضور حداقل دوسوم اعضاء رسمی است و تصمیمات آن با رأی حداقل نصف به علاوه یک حاضرین معتبر خواهد بود.
وظایف و اختیارات شورای عالی مالیاتی
به طور خلاصه وظایف و اختیارات شورای عالی مالیاتی عبارتند از:
۱)تهیه آیین‌نامه‌ها و بخشنامه‌های مربوط به اجرای قانون مالیات‌های مستقیم
۲)ارائه پیشنهاد و اعلام نظر پس‌از بررسی و مطالعه در رابطه با نحوه اجرای قوانین و مقررات مالیاتی
۳)اظهارنظر درخصوص موضوعاتی که وزیر امور اقتصادی و دارایی و یا رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور ارجاع می‌نماید..
۴)رسیدگی به آرای قطعی هیأت‌های حل اختلاف مالیاتی که از لحاظ عدم رعایت قوانین و مقررات موضوعه و… واقع شده باشد.
