در این مقاله قصد داریم بدهی مالیاتی اشخاص حقوقی و حقیقی را شرح دهیم و در نهایت نحوه استعلام بدهی های مالی را بشناسیم.
در حال حاظر مالیات از جمله منابع درآمد مهم و ضروری در ایران می باشد که افراد خاصی باید آن را نیز پرداخت کنند. مودیان مالیاتی موظف و مکلف به پرداخت مالیات معمولی (عادی) و پرداخت مالیات ارزش افزوده می باشند. در صورتی که پرداخت مالیات از سوی اشخاص حقیقی و حقوقی انجام نگیرد، منجر به ایجاد بدهی مالیاتی خواهد شد. قطعاً بدهی می تواند دغدغه مهم و جدی برای مدیران شرکت ها و مؤسسات باشد. شایان ذکر است امکان دارد بر اثر بدهی مالیاتی فرد دچار ممنوع الخروجی از کشور شود.
بدهی ها با توجه به سر رسیدشان به 2 دسته تقسیم نیز تقسیم می شوند:
- (بلند مدت) بدهی غیرجاری
- (کوتاه مدت) بدهی جاری
در واقع بدهی مالیاتی جزء بدهی های جاری به حساب می آید که وظیفه پرداخت آن ها با مدیران شرکت می باشد.
بدهی مالیاتی شرکت ها چیست؟
هر شرکتی با ارائه خدمات و تولید کالاها، سودی کسب می کنند و درآمدی را دارد. در نتیجه به دنبال آن سالیانه موظف به پرداخت مالیات هستند. مالیات شرکت ها بر عهده مدیران شرکت است که در زمان معین می بایست پرداخت کنند. چنانچه مدیر شرکتی از پرداخت مالیات سر باز بزنند، به سازمان امور مالیاتی بدهکار می شوند و علاوه بر بدهی، مجرم مالیاتی به حساب می آیند.
عدم پرداخت مالیات توسط مدیران شرکت باعث می شود تا نام شرکت آن ها در لیست بدهکاران سازمان امور مالیاتی قرار بگیرد.
بدهی مالیاتی اشخاص حقوقی چیست؟
اشخاص حقوقی در قالب تجاری شناخته می شوند مثل مؤسسات. این اشخاص در شیوه خوداظهاری گزارشی را تهیه می کند. در آن گزارش درآمد حقیقی را که کسب نموده را اعلام می نماید. چرا که براساس درآمد آن ها میزان مالیات پرداختی تعیین خواهد شد.
- در صورتی که مالیات توسط این افراد پرداخته نشود، آن ها در لیست بدهکاران سازمان امور مالیاتی قرار می دهند. که نتیجه آن توقیف اموال و ممنوع الخروجی خواهد بود.
- در صورتی که بدهی مالیاتی این اشخاص به ۱۰۰ میلیون تومان برسد، ممنوع الخروجی شامل حال آن ها خواهد شد.

بدهی مالیاتی اشخاص حقیقی چیست؟
اشخاص حقیقی از جمله افراد جامعه هستند که دارای حق و حقوق و از طرفی موظف به انجام یک سری از تکالیف هستند. هر شخصی که در جامعه دارای شخصیت حقیقی باشد ، مکلف به انجام تکالیف قانونی مثل پرداخت مالیات در زمان مقرر می باشد.
در ماده ۹۳ قانون مالیات های مستقیم آمده است که “درآمدی که اشخاص حقیقی از طریق اشتغال به مشاغل یا عناوین دیگر در بندها و فصل های این قانون در ایران تحصیل کنند بعد از کسر معافیت های معین در این قانون شامل مالیات بر درآمد مشاغل نیز می باشند”
مطابق ماده ۹۵ قانون مالیات های مستقیم “اشخاص حقیقی دارای مشاغل قانونی موظف اند هر ساله گزارشی از عملکرد خود را به سازمان امور مالیاتی ارائه کنند”
اشخاص حقیقی به روش های مشارکتی و انفرادی می توانند اظهارنامه الکترونیکی مالیاتی خود را به سازمان امور مالیاتی ارائه و ارسال کنند. (این اشخاص در صورتی که مالیات را پرداخت نکنند، بدهکار مالیاتی شناخته می شوند) یکی از ضروری ترین مالیات هایی که اشخاص حقیقی مکلف به پرداخت آن هستند، مالیات بر درآمد است. این مالیات یک نوع مالیات غیرمستقیم می باشد که براساس میزان درآمد هر شخص معین می شود.
اشخاص حقیقی که وظیفه دارند مالیات بپردازند عبارتند از: کسبه ها، بازرگانان، صنعتگران، حقوق بگیران، صاحبان املاکی، پزشکان، مهندسین، وکلا. همچنین اشخاص حقیقی مشمول پرداخت مالیات بر ارزش افزوده می باشند.
اشخاص حقیقی که دارای پرونده مالیاتی هستند نیز موظف به پرداخت مالیات می باشند و در صورتیکه مالیات پرداخت نکنند، به عنوان بدهکار مالیاتی شناخته خواهند شد. حتی در برخی شرایط جریمه های سازمان امور مالیاتی شامل حال آن ها خواهد شد.
جریمه هایی که می تواند برای بدهکاران مالیاتی اشخاص حقیقی شود، به شرح ذیل اند:
- اشخاص حقیقی که بدهکار مالیاتی شناخته شوند، در مواردی منجر به توقیف اموال آن ها خواهد شد.
- در شرایطی که بدهی مالیاتی این اشخاص به ۱۰ میلیون تومان برسد، ممنوع الخروج می شوند.
- بدهکاری اشخاص حقیقی به سازمان امور مالیاتی علاوه بر جریمه های متحمل، می تواند آن ها را از معافیت های مالیاتی سازمان امور مالیاتی محروم سازد.
در نتیجه اشخاص حقیقی هر سال تا پایان خرداد ماه سال بعد فرصت دارند اظهارنامه مالیاتی خود را به سازمان امور مالیاتی پرداخت نمایند.
استعلام میزان بدهی مالیاتی:
یکی از مهم ترین خدمات موجود در سامانه مالیاتی که وجود دارد، استعلام سوابق بدهی مالیاتی است که هر یک از اشخاص حقوقی و حقیقی پرداخت کننده مالیات می توانند با وراد کردن شناسه ملی و یا کد ملی پرونده مالیاتی خود را مشاهده کنند و بدهی های مالی خود را استعلام کنند.
در سال های گذشته استعلام بدهی از طریق مراجعه به مراجع مربوطه انجام می شد، ولی با ایجاد سامانه مالیاتی امکان استعلام بدهی ها امکان پذیر شده که در ادامه به شرح آن می پردازیم.
اشخاص حقوقی و حقیقی برای ارسال اظهارنامه مالیاتی خود به صورت الکترونیکی اقدام می کنند. برای همین برای مطلع شدن از میزان بدهی خود هم از طریق سامانه الکترونیکی نیز می توانند بهره ببرند. در اولین گام برای استعلام میزان بدهی های مالی، می بایست در سامانه الکترونیکی سازمان امور مالیاتی ثبت نام کرد تا از این طریق بتوان به سوابق پرونده های مالیاتی دسترسی پیدا کرد. تمام اشخاص حقیقی با کد ملی، کلیه اشخاص حقوقی با شناسه ملی، می توانند از طریق سامانه استعلام بدهی مالیاتی وضعیت بدهی خود را پی جویی کنند.
- ابتدا به سامانه سازمان امور مالیاتی به آدرس مراجعه کرده تا وارد سایت اصلی این سازمان شوید.
- بعد از ورود به سایت اصلی سازمان امور مالیاتی بر روی “درگاه ملی خدمات الکترونیک” کلیک کنید.
- سپس به قسمت ورود به سامانه استعلام بدهی مالیاتی وارد شوید. همانطور که گفته شد افراد حقوقی باید کد ملی خود را وارد نمایند و اشخاص حقیقی شناسه ملی خود را وارد کنند. پس از وارد نمودن اطلاعات مربوطه گزینه ‘ورود به پنل کاربری’ را کلیک کنید تا وارد سامانه شوید.

نتیجه گیری نهایی:
کلیه مودیان مالیاتی موظف هستند که در مهلت زمانی مقرر اظهارنامه مالیاتی خود را ارسال کنند. بعد از ارائه اظهارنامه، مالیاتی که توسط اشخاص حقیقی و حقوقی باید پرداخت شود، مشخص می گردد. چناچه فردی اقدام به پرداخت مالیات نکند، آن ها به عنوان بدهکار مالیاتی شناخته می شوند. در نهایت جریمه هایی برای آن ها در نظر گرفته می شود. و همچنین این افراد با استفاده از استعلام بدهی مالی خود می توانند مطلع شوند و سپس بدهی های خود را پرداخت کنند.
اگر در هر صورت در هر امری از بدهی مالیاتی خود دچار مشکل شدید، می توانید از مشاوره مالیاتی آنلاین، موسسه حسابداری و مالی حسابا بهره مند شوید. یا از طریق صفحه تماس با ما ارتباط خود را برقرار کنید.